De energierekening van landbouwbedrijven stijgt elk jaar. Melkveehouders betalen duizenden euro’s extra voor koeling en melkinstallaties. Kippenboeren zien hun klimaatbeheersing steeds duurder worden. Serre-eigenaren worstelen met hoge verwarmings- en belichtingskosten. Tegelijk wordt uitbreiding van bedrijfsactiviteiten steeds complexer. Netbeheerders kunnen vaak geen extra aansluitvermogen leveren of doen dit tegen hoge kosten en met lange wachttijden. Voor veel ondernemers in de agrarische sector voelt dit als een impasse: groeien wordt bijna onmogelijk door netbeperkingen. Grote thuisbatterijen en industriële energieopslag bieden echter een oplossing. Deze technologieën verlagen energiekosten drastisch en maken uitbreiding mogelijk zonder dure netaanpassingen. Bovendien kunnen landbouwbedrijven profiteren van subsidies en fiscale voordelen die de investering aantrekkelijker maken.

Waarom landbouwbedrijven kampen met energieproblemen

Hoge en stijgende energiekosten

Landbouwbedrijven behoren tot de grootste energieverbruikers in Nederland en België. Een gemiddeld melkveebedrijf verbruikt jaarlijks tussen de 50.000 en 100.000 kWh elektriciteit, terwijl serrebedrijven kunnen oplopen tot enkele miljoenen kWh per jaar.

De energiekosten vormen vaak 15 tot 25 procent van de totale bedrijfskosten. Bij sterk stijgende energieprijzen kunnen bedrijven snel in financiële problemen komen. Vooral piekverbruik tijdens melktijden, voederperiodes of klimaatbeheersing leidt tot hoge elektriciteitsrekeningen.

Netbeperkingen en wachttijden

Nederlandse en Belgische netbeheerders hebben moeite om extra aansluitvermogen te leveren. Uitbreiding van bedrijfsactiviteiten vereist vaak een zwaardere netaansluiting, die niet altijd beschikbaar is. Wachttijden van twee tot vijf jaar zijn geen uitzondering. Ondernemers die willen investeren in nieuwe stallen, extra melkrobots of uitbreiding van serre-oppervlak lopen daardoor vertraging op en missen kansen.

Kostbare netaanpassingen

Wanneer netaanpassing mogelijk is, zijn de kosten aanzienlijk. Bedrijven betalen niet alleen voor de nieuwe aansluiting, maar ook voor versterkingen van het lokale elektriciteitsnet. Deze kosten kunnen oplopen tot tienduizenden euro’s per bedrijf.

Hoe energieopslag landbouwproblemen oplost

Peak shaving piekverbruik afvlakken

Batterijopslag slaat elektriciteit op wanneer de vraag laag is en levert deze tijdens piekperiodes. Voor melkveebedrijven betekent dit dat melkinstallaties, koeltanks en voederapparatuur kunnen draaien op batterijstroom in plaats van direct van het net.

Deze aanpak verlaagt de elektriciteitsrekening en voorkomt dat bedrijven tegen de grenzen van hun netaansluiting aanlopen. Uitbreiding wordt mogelijk zonder extra aansluitvermogen aan te vragen.

Zelfconsumptie verhogen met zonnepanelen

Veel landbouwbedrijven hebben zonnepanelen, maar kunnen niet alle opgewekte stroom direct gebruiken. Batterijsystemen slaan overtollige zonne-energie op voor later gebruik.

Een akkerbouwbedrijf kan overdag zonnestroom opslaan en ’s avonds gebruiken voor graandroging of werkplaatsverlichting. Zo stijgt de zelfconsumptie van 30 tot 40 procent naar 70 tot 80 procent.

Generatoren vervangen

Veel landbouwbedrijven gebruiken dieselgeneratoren als back-up of voor tijdelijke activiteiten. Batterijsystemen kunnen deze vervangen, met voordelen voor milieu en kosten. Batterijen hebben lagere onderhoudskosten, geen brandstofverbruik en produceren geen uitstoot. Voor bedrijven in natuurgebieden of nabij woonwijken is dit een belangrijk voordeel.

Toepassingen per sector

Melkveehouderij

Melkveebedrijven hebben een voorspelbaar energieverbruikpatroon met pieken tijdens melktijden. Koeltanks, melkinstallaties en voedersystemen vragen veel vermogen in korte tijd.

Een batterijsysteem van 100 tot 200 kWh kan deze pieken opvangen. De batterij laadt op tijdens dalperiodes en levert stroom tijdens melktijden, waardoor uitbreiding mogelijk is zonder zwaardere netaansluiting.

Pluimveehouderij

Klimaatbeheersing is belangrijk in pluimveestallen. Ventilatie, verwarming en verlichting moeten continu functioneren. Batterijopslag biedt kostenbesparing en betrouwbare energievoorziening, zodat uitbreiding mogelijk is ondanks netbeperkingen.

Serreteelt

Serrebedrijven hebben hoge energiebehoefte voor belichting, verwarming, CO2-dosering en klimaatregeling. Vooral in de winter kunnen energiekosten oplopen tot 40 procent van de omzet.

Grote batterijsystemen van 500 kWh of meer slaan elektriciteit op tijdens goedkope periodes en gebruiken deze tijdens dure dagperiodes. Combinatie met warmtepompen verhoogt de efficiëntie.

Akkerbouw

Seizoensgebonden energiebehoeften, zoals graandroging in de herfst, koeling van aardappelen en uien en werkplaatsactiviteiten, kunnen met batterijopslag beter worden verdeeld. Zo kunnen bedrijven uitbreiden zonder netbeperkingen.

Financiële voordelen en subsidies

VLAIO-steun in België

In Vlaanderen kunnen landbouwbedrijven rekenen op steun van VLAIO (Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen). De subsidieregeling Ecologie-premies biedt ondersteuning voor investeringen in energieopslag.

Bedrijven kunnen tot 30 procent subsidie ontvangen. Voor een batterijsysteem van €50.000 betekent dit €15.000 steun. Versnelde afschrijving verlaagt de terugverdientijd nog verder.

Nederlandse regelingen

In Nederland zijn er fiscale voordelen zoals Investeringsaftrek en Milieu-investeringsaftrek. Daarnaast bestaat de Energie-investeringsaftrek voor duurzame energietechnologieën. Samen kunnen deze regelingen tot 40 procent van de investering dekken.

Terugverdientijden

Dankzij subsidies en energiebesparingen hebben batterijsystemen terugverdientijden van 5 tot 8 jaar. Voor bedrijven met hoge energiekosten kan dit dalen tot 3 tot 4 jaar. Moderne lithium-ion batterijen gaan 15 tot 20 jaar mee, waardoor bedrijven langdurig profiteren van lagere kosten.

Uitbreiden zonder netverzwaring

Slimme energieverdeling

Batterijsystemen maken slimme energieverdeling mogelijk. Apparatuur kan over de dag worden gespreid. Een melkveebedrijf kan bijvoorbeeld melkinstallaties op batterijstroom laten draaien en voedersystemen van het net voorzien. Later wisselen de rollen zonder maximale netbelasting te overschrijden.

Modulaire uitbreiding

Batterijsystemen zijn modulair. Begin met een kleinere capaciteit en breid uit naarmate het bedrijf groeit. Zo kan een kippenboer starten met 50 kWh voor één stal en uitbreiden naar 200 kWh bij extra stallen. De bestaande netaansluiting blijft toereikend.

Toekomstbestendige oplossing

Energieopslag maakt bedrijven klaar voor de toekomst. Elektrificatie van landbouwmachines, warmtepompen en andere innovaties vraagt meer elektriciteit. Batterijsystemen maken deze transitie mogelijk zonder kostbare netaanpassingen.

De volgende stap voor uw bedrijf

Energieopslag verlaagt energiekosten, biedt uitbreidingsmogelijkheden en is financieel aantrekkelijk door subsidies.

Begin met het analyseren van uw energieverbruik. Welke apparaten veroorzaken pieken? Wanneer is het verbruik het hoogst? Deze gegevens helpen bij het dimensioneren van het juiste batterijsysteem.

Schakel gespecialiseerde leveranciers in voor maatwerkadvies en hulp bij subsidieaanvragen. De energietransitie in de landbouw biedt kansen. Bedrijven die nu investeren in energieopslag positioneren zich als koplopers in een duurzamere en kostenefficiënte toekomst.